Сайт учителя начальных классов
.
Азот оксидтері. Азот қышқылы

Азот оксидтері. Азот қышқылы

Азот оксидтері. Азот қышқылы 

Тақырыбы: «Азот оксидтері. Азот қышқылы»

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушыларды білімін хабардар етіп қана қоймай,

                         оларға тың мәліметтер беріп, білімді қалыптастыру.                     

2. Тәрбиелік: Адамгершілікке тәрбиелеу, еңбекке баулу.

3. Дамытушылық: Жалпы қабілеттілікті дамыту.

керек заттар   Оқулық, Менделеев кестесі, үлестірме қағаздар, 

                          сынауық, реактивтер: азот қышқылы, лакмус,

                          метилоранж, фенолфталеин.

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру: а) Салемдесу;

                                ә) Бар жоқты белгілеу; 

                                б) Кабинет тазалығын тексеру.

II. Үй тапсырмасын сұрау: а) Аммиак

                                                  ә) Аммоний тұздары

III.Үй тапсырмасын пысықтау:

Бер: V(N2) = 56л      Шешуі:

 W (NH3) = 50%            56л                Хмоль                    

Т/К: V(NH3)-?                 N2+ 3H2= 2NH3                            

         m(NH3)-?               22,4л          2моль            

 

        56л*2моль

 Х=                     = 5моль     m(NH3)= VМ=5моль*34г/моль=170г

       22,4л/моль

жауабы:  V= 5моль    m(NH3)= 170г

IV.Жаңа сабаққа кіріспе: Аммиактың, аммоний тұздарының қаситтерімен таныстық. Енді азот оксидтерінің, азот қышқылы -ның қасиеттерімен егжей-тегжейлі танысу.

V. Жаңа сабақ:    Азот N2             оттекпен бірнеше оксид түзеді,

                                                       (NO, NO2 )

                                     NO – атмосфера азотынан найзағай

                                                  жарқылдағанда п.б

         NO – түссіз, суда аз ериді, газ. Тұз түзбейтін оксид.

           NO2 – өткір иісті, тұншықтырғыш, қоңыр түсті, улы газ.    

                  2NO +O2  =2NO2

                                             NO2  - адам адам қанындағы гемоглабинді

                                                   азайтады           

өзге зиянды

Физиологиялық әсері

               

                 Өсімдіктерден алынатын өнімнің түсімі төмендейді

                           NO2 – белсенді тотықтырғыш

            сумен әр-ді                               

Химиялық қасиеті

 

        4NO2 +  O2 +2H2 O = 4HNO3

                                             +5               +3

         2NO2  + H2 O = HNO3 + HNO2

                                азот        азотты

                          қышқылы    қышқыл

Азот қышқылы

 

                                                                         +5 тотығу дәрежесін көрсетеді.

             HNO3                         бір негізді

                                        оттекті қышқыл

Алынуы:     Лабораторияда:  2NaNO3 + H2SO4 = Na2SO4 + 2HNO3  

Физикалық қасиеті       түссіз

                                          өзіне тән иісі бар сұйықтық

                                     Р=1,51 г/см3 

                    Т= -42оС кристалл болып қатады, Т= 86оС қайнайды

                     

 Суда жақсы ериді, ұзақ сақталса қызғылт қоңыр түске айналады.

    Ауада «түтінденеді», буы ылғалды өзіне тартып, майда тұман тамшыларына айнал.

     молекуласы  тұрақсыз.

Химиялық қасиеттері: 

        4HNO3 = 4NO2 +  O2 +2H2 O

         CuO +2HNO3 = Cu (NO3)2 + H2 O

         CuO + 2H+ = Cu2+ +H2 O

          Cu(OH)2 +2HNO3 = Cu (NO3)2 +2H2 O

          Cu(OH)2+ 2H+ = Cu2+ + 2H2 O

                +5        +2                       +4

Cuо + 4HNO3 = Cu (NO3)2 +2NO2 +2H2 O

 Cuо  - 2е- = Cu                 1   тотығады

  +5               +4

  N + е- = N                       2   тотықсызданады

 

 

Азот тыңайтқыштары                             HNO3                         Реактивтік оттынның

                                            Қолданылуы         тотықтырғышы ретінде

 

Бояулар,                 Қопарылғыш          Асыл металдарды           Талшықтар,                 Нитраттар

Дәрі-дәрмектер        заттар                       өңдеу                                пластмассалар,

                                                                                                                кинопленка

VI. Жаңа сабақты пысықтау:

N2        NH3       NO        NO2       HNO3        Cu (NO3)2

VII. Қорытынды:  Азот қышқылы – күшті тотықтырғыш. Ол қышқылдарға тән қасиет көрсетеді. Азот қышқылы металдармен әрекеттескенде сутек газын бөлмейді, түзілетін өнімдері: NO, N2, NO2. Азот оттекпен бірнеше оксид түзеді. Азот қышқылы – химия өнеркәсібінің негізгі өнімдерінің бірі.

VIII. Үйге тапсырма беру: 

ID: 8282 | Просмотров: 2923