Сайт учителя начальных классов
.
Ыбырай Алтынсарин әңгімелерінің тәрбиелік мәні

Ыбырай Алтынсарин әңгімелерінің тәрбиелік мәні

Пән: қазақ тілі
Сынып: 8
Күні:
Сабақтың тақырыбы: Ыбырай Алтынсарин әңгімелерінің тәрбиелік мәні
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік. Ыбырай Алтынсарин әңгімелерінің тәрбиелік мәнімен таныстыру, «Таза бұлақ» әңгімесінің мазмұнымен таныстыру, деректі және дерексіз зат есімдерді қайталау.
2. Дамытушылық. Оқушылардың сөздік қорын молайту, мәтін арқылы тілдерін дамыту, ойлау қабілеттерін және есте сақтау қабілеттерін дамыту, 3. Тәрбиелілік. Оқушыларды қазақ әдебиетінің көрнекті өкілдерімен таныстыруға, оларға құрметпен қарауға баулу, ұқыптылыққа, шыдамдылыққа, үлкенді сыйлауға тәрбиелеу, сөйлеу мәдениетіне тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ
Сабақтың әдістері: түсіндіру, кітаппен жұмыс әдісі, мәтінмен жұмыс әдісі, сұрақ-жауап, сөздік әдісі, диалог әдісі, аудару, топтық жұмыс
Көрнекіліктер: оқулық, Ы.Алтынсарин кітапшалары
Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі (амандасу, түгендеу, сынып тазалығын тексеру)
2. Үй тапсырмасын сұрау кезеңі
- Ыбырай Алтынсарин туралы қысқаша баяндау
- Ы.Алтынсариннің «Кел, балалар, оқылық» өлеңін жаттау
3. Жаңа сабақ
Кіріспе сөз.
1. Кітапшаларды көрсетіп, қысқаша ой қозғау жұмысы
Сөздік жұмысы
ғимарат — здание
тікелей — напрямую
насихаттау - агитироватъ
жомарт — щедрый
отансүигіштік — патриотизм
сезім — чувство
жазба әдебиетінің негізін салушы — основатель письменной литературы
беделді - авторитетный
ағартушылық-үстаздық қызметі —просветительская преподавателъская деятельность
дүние салу — қайтыс болу - скончатъся, умереть
белгілі - известный
хатшы — секретарь
пайдалы болу — бытъ полезным

1-тапсырма
Мәтінмен жұмыс
«Ыбырай Алтынсариннің Таза бұлақ» әңгімесі
Топтық жұмыс
Үш қатар – үш топ
1-топ. 165-бет.
1) Сөздік жұмысы
2) Мәтінді оқу, аудару.
3) Мәтіннен деректі және дерексіз зат есімдерді табу

Үш жолаушы бір бұлақтын басында бір-біріне кез болыпты. Бұлақтын суы мұздай,таза екен. Бұлақтың басындағы үлкен тасқа біреу жазу жазыпты:"Әй,жолаушы,болсаң осы бұлақтай бол,-деп
Әлгі үш жолаушы бұлақтан су ішіп қанған соң, жазуды оқиды. Біреуі айтты:
-Бұл жазылған ақыл сөз екен. Бұлақ күні-түні тынбай ағады,алыс жерлерге барады. Ол бара-бара кеңейіп,үлкейеді. Бұған басқа бұлақтар құйып,үлкен өзен болып кетеді. Оның мәнісін мен былай ұғамын: «Сен де, адам, тынбай еңбек ет, еш уақытта жалқауланып тоқтап қалма,сонда сен де зорайып мұратыңа жетесің».
2-топ. 166-бет.
4) Сөздік жұмысы
5) Мәтінді оқу, аудару.
6) Мәтіннен деректі және дерексіз зат есімдерді табу

Екінші жолаушы айтты:
-Бұл бұлақ кім-кімнің болса да сусынын қандырады,ол үшін ешкімнен ақыл тілемейді. Олай болса, адам да сондай болу керек. «Біреуге жақсылық етсең, ол жақсылығыңды міндет етпе». Мен жазуды осылай ұғамын.
3-топ. 167-бет.
7) Сөздік жұмысы
8) Мәтінді оқу, аудару.
9) Мәтіннен деректі және дерексіз зат есімдерді табу

Үшінші жолаушы айтты:
-Бұлақ мұнша таза болмаса,адамдар сонша ынтық болмас еді.Бұлақ күні-түні тынбай ағып,тазаланып тұрғаны үшін оған құмар болады.Олай болса,жазудың мағынасы: «Көңіліңді, бойыңды осы бұлақтай таза сақта» деген сөз.
(Ы.Алтынсарин)
Сөздік
Жолаушы – путник тынбай –без устали
Бұлақ –родник жалқаулық - лень
Мәнісі - значение ұғу - понимать

2-тапсырма. Сұрақтарға жауа бер.
1-топ.
- Бұлақ басында кімдер кез болды?
- Бұлақтың суы қандай екен?
- Бұлақтың басында не бар екен?
- Бұлақ басында қандай сөздер жазылған?
- Жазуды кімдер оқиды?
- Бірінші жолаушы сөзді қалай түсінді?
2-топ.
- Екінші жолаушы кім екен?
- Бұл бұлақ кім-кімге болса да қызмет ете ме?
- Ыстықтағанда қайтеді?
- Шөлдегенде қайтеді?
- Бұл үшін ақы дәмете ме?
3-топ
- Бұлаққа адамдар не үшін ынтық болады?
- Көңіліңді, бойыңды осы ұшақтай қалай ұстау керек?
- Үш жолаушы тастағы жазу туралы бірдей ойлады ма?
- Жолаушылардың пікірімен келісесіңдер ме?

4. Жаңа сабақты бекіту
Сұрақтарға жауап беру
- Қазақ балалар әдебиетінің басында кім тұр?
- Ыбырай Алтынсарин деген кім?
- Қандай шығармаларын білесіңдер?
- Таза бұлақ әңгімесінің негізгі ойы қандай?
5. Үй тапсырмасы.
Мәтінді 10 рет оқу, тілді жаттықтыру
6. Бағалау

ID: 9826 | Просмотров: 5318