Қазақ тілінен
ҰБТ-ке дайындық
бақылау дәптері
(кесте түрінде)
Қазақ тілінен оқушылардың білімін тексеруге арналған кесте түріндегі
бақылау жұмыс дәптері

Кесте № 1
дауысты дыбыстар тілдің
қатысына қарай жақтың
қатысына қарай еріннің
қатысына қарай

а




Кесте № 2
дауыссыз дыбыстар




Кесте № 3

буын




Кесте № 4
үндестік заңы
буын үндестігі дыбыс үндестігі үндестік заңына бағынбайтын қосымшалар



Кесте № 5 Тасымалға мысал келтіру
Сөз тасымал
1 балалар ба-лалар; бала-лар
2
3
4

Кесте № 6 Түбір мен қосымша

Сөз
түбір қосымша
жұрнақ жалғау
көптік септік тәуелдік жіктік
бишілер би ші лер



Кесте № 7 Зат есім.
сұрақтары Мағынасына қарай Құрамына қарай Тұлғасына қарай Зат есім жасайтын жұрнақтар Зат есім жасайтын жұрнақтарға мысал келтір




Мысал келтір


Кесте № 8 Көптік жалғаулары.
№ зат есім -лар -лер -дар -дер -тар -тер
1 бала +
2
3
4
Кесте № 9 Септік жалғаулар .
септік атауы сұрақтары жалғаулары мысалы
Атау септік кім? не? кімдер? нелер? - адам, Қазақстан







Кесте № 10 Тәуелдік жалғау.

жақ тәуелдік жалғаулар
дауыстыдан кейін дауыссыздан кейін
жекеше көпше жекеше көпше
І жақ
ІІ жақ
сыпайы түрі
ІІІ жақ

Кесте № 11 Жіктік жалғау.

жақ Жіктік жалғаулар
дауыстыдан кейін дауыссыздан кейін
жекеше көпше жекеше көпше
І жақ
ІІ жақ
сыпайы түрі
ІІІ жақ

Кесте № 12 Сын есім
Сұрақтары
Мағынасына қарай түрлері (мысал келтір) 1.
2.
Сын есім тудыратын жұрнақтар
Сын есімнің шырайлар атауы
(жасалу жолдары және мысал келтір)
Сын есімнің сөйлемдегі қызметі

Кесте № 13 Сан есім
Сан есімнің түрлері 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Жұрнақтары

Мысалы


Кесте № 14 Есімдік.
есімдіктің түрлері







Кесте № 15 Етістік.
Сұрақтары
Құрамына қарай
Тұлғасына қарай
Мағынасына қарай түрлері және мысал келтіріңіз
Сөйлемдегі қызметі

Кесте № 16 Етістік .
етістік негізгі етістік туынды етістік дара етістік күрделі етістік болымды етістік болымсыз етістік салт етістік сабақты етістік





Кесте № 17 Етіс .
Етіс (жұрнақтары, мысал)
өздік етіс өзгелік етіс ырықсыз етіс ортақ етіс



Кесте № 18 Есімше .
Есімшенің жасалуы (жұрнақтары, мысал )



Кесте № 19 Көсемше.
Көсемшенің жасалуы (жұрнақтары, мысал )


Кесте № 20 Етістіктің шақтары.
Нақ осы шақтың жалаң түрі-қалып етістіктері.
Жекеше
отыр тұр жатыр жүр
І жақ
ІІ жақ
Сыпайы түрі
ІІІ жақ
Көпше
І жақ
ІІ жақ
Сыпайы түрі
ІІІ жақ

Кесте № 21 Күрделі нақ осы шақта жікте.
жақ жекеше көпше
І жақ
ІІ жақ
Сыпайы түрі
ІІІ жақ

Кесте № 22 Келер шақтың түрлері (жұрнақтары, мысал ).
Болжалды келер шақ Мақсатты келер шақ Ауыспалы келер шақ



Кесте № 23 Өткен шақтың түрлері (жұрнақтары, мысал )
Жедел өткен шақ Бұрынғы өткен шақ Ауыспалы өткен шақ



Кесте № 24 Етістіктің райлары.
№ райлары жасалу жолы мысалы
1
2
3
4

Кесте № 25 Үстеудің мағыналық түрлері.

Түрлері


Мысалы



Кесте № 26 Шылаудың түрлері.




Кесте № 27
Одағайдың түрлері



Кесте № 28 Синтаксис .
Сөздердің байланысу түрлері ережесі мысалы
Қиысу
матасу
меңгеру
кабысу
жанасу

Кесте № 29 Сөйлем мүшелері.
Орысша Главные члены Второстепенные члены
Аудармасы
Члены предложения подлежащее сказуемое определение дополнение обстоятельство
Аудармасы
Сұрақтары

Сызба түрі

Кесте № 29
Оқшау сөздер



Кесте № 30 Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері.
Мағынасына қарай жұрнақтары мысалдар
Ыңғайлас салалас
Қарсылықты салалас
Түсіндірмелі салалас
Себеп-салдар салалас
Талғаулы салалас
Кезектес салалас

Кесте № 31 Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері.
Мағынасына қарай жұрнақтары мысалдар



Кесте № 32 Тұрақты тіркестер (жаттап ал).
Тұрақты тіркестерді жаттап ал мағынасы аудармасы
Қой аузынан шөп алмас
Ит өлген жер
Суық жүрек
Қоян жүрек
Қас пен көздің арасында
Бөркін аспанға лақтыру
Жүрек жұтқан
Зәре қалмау
Тойған қозыдай











Кесте № 33 Мақал-мәтелдер.
Мақал мәтелдерді жаттап ал аудармасы
Еңбек түбі береке
Ер -елінде, гүл- жерінде
Әке балаға сыншы
Анаңа не қылсаң, алдыңа сол келер
Оқу-білім бұлағы,
Білім- өнер шырағы
Ел-ердің анасы
Жер ырыстың кіндігі
Бірлік бар жерде тірлік бар
Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен
Мектеп- кеме, білім-теңіз
Тілге құрмет-елге құрмет
Жеті жұрттың тілін біл,
Жеті түрлі білім біл
Ақыл азбайды, білім тозбайды
Отансыз адам, ормансыз бұлбұл
Сулы жер-нулы жер,
Бұлақты жер-тұрақты жер
Туған жердей жер болмас,
Туған елдей ел болмас
Ынтымақ түбі-береке
Аңдамай сөйлеген, ауырмай өледі
Балалы үй-базар,Баласыз үй-қу мазар
Көп сөз-көмір, аз сөз-алтын
Жері байдың елі бай

Синоним сөздер
Мағынасы бірдей (мәндес сөздерді синоним дейміз)
(МАБ және ҰБТ сұрақтарында кездесетін синоним қатары)
синоним сөздер аудармасы
әдемі-әсем-сұлу-көркем-келбетті-ажарлы-көрікті-сымбатты
Ат-есім-ныспы
Аспан-көк-әуе
Астана-елорда
Апта-жеті күн-жұма
Ақылды-есті
Жәрдем-көмек
Қорқыныш-үрей
Бағыт-бағдар-беталыс
Баға-құн
Батыр-батыл-ержүрек
Бет-жүз-арай
Бірінші-алғашқы-тұңғыш
Жылдам-тез-шапшаң
Жуас-момын
Жоғары-биік
Көп-мол
Қайратты-күшті-батыл
Қала-шаһар
Қария-қарт-ақсақал
Қоныс-жер-мекен
Құрмет-сый
Мереке-мейрам-той
Мұғалім-ұстаз-оқытушы
Оқушы-шәкірт
Отан-туған жер –Ата-мекен, Ата-жұрт
Отбасы-жанұя
Сабырлы-салмақты
Сондықтан-сол себепті
Суық-салқын
Тиімді-пайдалы-қажетті
Үй-баспана
Ұлан-байтақ- кең-ұлан-ғайыр
Халық-ел











Антоним сөздер.
Мағынасы қарама-қарсы сөздерді антоним дейміз)
(МАБ және ҰБТ сұрақтарында кездесетін антоним қатары)
антоним сөздер аудармасы
Ауыр-жеңіл
Арық-семіз
Ақылды-ақымақ
Ауру-сырқат
Бай-кедей
Биік-аласа
Жоғары-төмен
Жақсы-жаман
Жаңа-ескі
Жас-кәрі
Жылдам-ақырын
Жылы-суық (салқын)
Көп-аз
Күн-түн
Қатты-жұмсақ
Қорқақ-батыр
Қисық-түзу
Пайда-зиян
Ренжіді-қуанды
Соғыс-бейбітшілік
Солтүстік-оңтүстік
Терең-таяз
Тәтті-ащы
Оң-теріс
Үлкен-кіші
Ұзын-қысқа
Шығыс-кіріс
Шығыс-батыс

















Білім мазмұнын игеру парағы
Сыныбы ______________
Аты-жөні __________________

бөлім тақырыптар белгі қосымша

Лексика Сөздердің тура және ауыспалы мағыналары
Омонимдер
Синонимдер
Тұрақты тіркестер
Мақал-мәтелдер


Фонетика Дыбыс пен әріп
Дауысты дыбыстар
Дауыссыз дыбыстар
Буын
Тасымал
Үндестік заңы


Сөзжасам Түбір
Қосымша


Морфология Зат есім
Көптік жалғау
Тәуелдік жалғау
Септік жалғау
Жіктік жалғау
Сын есім
Сын есім шырайлары
Сан есім
Есімдік. Есімдіктің мағыналық түрлері
Етістік
Есімше
Көсемше
Тұйық етістік
Етістіктің шақтары
Етістіктің райлары
Үстеу
Шылау сөздер
Одағайдың түрлері

Синтаксис Сөйлем.
Сөйлем мүшелері
Салалас құрмалас сөйлем
Аралас құрмалас сөйлем
Сабақтас құрмалас сөйлем
Төл сөз бен төлеу сөз

I нұсқа
1.Синонимдік қатарды табыңыздар.
1.уақыт-әйгілі-әлпет
2.қария-қарт-кәрі
3.атақты-ант-заман
4.уәде-жүз-танымал
5.бет-мезгіл-серт

2.Антоним сөздерді жұптастырыңыздар
1.соғыс аласа
2.биік ояну
3.қате жоқ
4.бар дұрыс
5.ұйықтау бейбітшілік
3.Омоним бола алатын сөзді табыңыздар, мысал келтіріңздер

1.бас
2.кітап
3.жастық
4.жас
5.патша

4.Сөздердің қайсысы тура, қайсысы ауыспалы мағынаға жататынын ажыратыңыздар

1.ашық есік
2.ашық мінез
3.жылы сөз
4.жылы су
5.темір тәртіп
6.темір күрек
7.ауыр жүк
8.ауыр мінез

5.Зат есім түрлерін ажыратыңыздар
мысалдар түбір туынды күрделі жалпы жалқы
Нұргүл
оқушы
қала
Ақтөбе
етікші
6. Үлгідегідей жалғастырыңыздар
Үлгі: әнші (жіктік жалғау, 2 жақ) әнші+сің
1.үй (тәуелдік жалғау, 1-жақ жекеше+ілік септігі)
2.құрылысшы (көптік жалғау+тәуелдік, 2-жақ сыпайы+барыс)
3.мектеп (көптік+тәуелдік, 3-жақ көпше+шығыс септік+жіктік, 1-жақ, көпше түр)
4.ойыншық (тәуелдік, 1-жақ, жекеше+барыс септігі)
5.қала (көптік+тәуелдік, 3-жақ+жатыс септік)

7.Сөйлем мүшесіне талдау жасаңыздар.
Ертең досымен қонаққа барады. Төменде інісі күтіп тұр. Мектепте Айман апасына көмектесті.
8.Есімдік түрлерін ажыратыңыздар
мысалдар жіктеу сілтеу сұрау өздік белгісіздік жалпылау болымсыздық
сіздер
неше?
осы
біреу

9.Кестені толтырыңыз
Тәтті, таулы, қатты, қышқыл, кең, сары, биік, көгілдір, жап-жасыл, мықты
түс сапа көлем дәм


10. Кестені толтырыңыз.
реттік жинақтық топтау болжалдық
2
4
6
10 екінші
______________
______________
______________
______________
______________
алтау
____________
______________
______________
______________
он-оннан ______________
төрттерде
___________
______________





II нұсқа
1.Синонимдік қатарды табыңыздар

1.алыс-ұзақ-шалғай
2.сөз-аспан-сабыр
3.уақыт-мезгіл-дәуір
4.жаңа-жанар-жақсы
5.тәуелсіздік-егемендік-дербес


2.Антоним сөздерді жұптастырыңыздар
1.салқын алыс
2.жақын төмен
3.жаңа арық
4.семіз жылы
5.аласа ескі

3.Омоним бола алатын сөзді табыңыздар, мысал келтіріңздер

1.бет
2.салқын
3.ара
4.жүз
5.кітап


4. Сөздердің қайсысы тура, қайсысы ауыспалы мағынаға жататынын ажыратыңыздар
1.өткір көз
2.өткір пышақ
3.қатты ағаш
4.қатты нан
5.суық сөз
6 суық күн

5.Үлгідегідей жалғастырыңыздар
Үлгі: оқушы (жіктік жалғау, 2 жақ) оқушы+сың
1.дәрігер (тәуелдік жалғау, 1-жақ жекеше+ілік септігі)
2.мұғалім (көптік жалғау+тәуелдік, 2-жақ сыпайы+барыс)
3.көмекші (көптік+тәуелдік, 3-жақ көпше+шығыс септік+жіктік, 1-жақ, көпше түр)
4.доп (тәуелдік, 1-жақ, жекеше+барыс септігі)
5.жастық (көптік+тәуелдік, 3-жақ+жатыс септік)
6.Сөйлем мүшесіне талдау жасаңыздар.
Әжесі немересіне күлімсірей қарады. Атасы тоқсанында шөбере сүйді. Үй-іші ауылдан бүгін оралды.
7.Етістік түрлерін ажыратыңыздар
мысалдар дара күрделі болымды болымсыз
келген едім
дайындалмады
естіледі
барған жоқ
айтылды

8.Кестені толтырыңыздар.
Жай шырай салыстырмалы күшейтпелі асырмалы
аласа
жеңіл
көк
ескі аласалау
______________
______________
______________
______________
______________
____________
______________ ______________
______________
______________
______________

9.Төмендегі сөздерді дұрыстап жазып, сөйлем құраңыздар
1.бүгүңгү______________________________________
2.жұмұшшы____________________________________
3.күндүзгү ______________________________________

10.Көп нүктенің орнына үстеу сөздерді қойып, түрлерін ажыратыңыздар
1.........ауылға қонақтар келетін болыпты.
2.Марат .........білмегенсіді.
3.Ол......... отырды.
4.Мен ........әуре болыппын
5.Антон..........жақсы сөйлейді Керекті сөздер: (жорта, төмен, бекерге, қазақша, ертең)

ID: 1935 | Просмотров: 2967